onderzoek
Meridiano di Roma
In de ‘Verwarring van Antonio Pigafetta’ maken Anouk de l’Ecluse en Daphne de Vries een reis langs uiteenlopende zaken die te maken hebben met de internationale datumgrens; de imaginaire lijn die twee opeenvolgende kalenderdagen van elkaar scheidt. Dit wonderlijke fenomeen vormt het begin van een avontuurlijke zoektocht.
Het startpunt van dit project is de allereerste visualisatie van de nulmeridiaan van Rome: de Circus Urbanianus op de globe die rond 1645 werd vervaardigd door cartograaf Michael van Langren. Die lijn wil Bureau Merkwaardig tot leven brengen d.m.v. een ontwerpend onderzoek dat zal resulteren in een cross-media website die de bezoeker langs de nulmeridiaan voert en aan de hand van geluidsfragmenten, visualisaties en interessante culturele, politieke en historische wetenswaardigheden een niet alledaagse virtuele wandeling dwars door het historische hart van Rome oplevert.
Het startpunt van dit project is de allereerste visualisatie van de nulmeridiaan van Rome: de Circus Urbanianus op de globe die rond 1645 werd vervaardigd door cartograaf Michael van Langren. Die lijn wil Bureau Merkwaardig tot leven brengen d.m.v. een ontwerpend onderzoek dat zal resulteren in een cross-media website die de bezoeker langs de nulmeridiaan voert en aan de hand van geluidsfragmenten, visualisaties en interessante culturele, politieke en historische wetenswaardigheden een niet alledaagse virtuele wandeling dwars door het historische hart van Rome oplevert.
In 2019 reisden ze als aftrap van dit project al naar Rome; in een tracking app markeerden ze alle punten waar de Primo Meridiano een begaanbare weg kruist om vervolgens al die 36 punten een voor een van noord naar zuid af te reizen met een elektrisch wagentje.
Dat was een bizarre tocht, de lijn is namelijk niet in een rechte weg af te reizen door eenrichtingsverkeer, gebouwen en andere obstakels zoals het Vaticaan. Bij elk punt maakten ze een foto: vanaf de top van de Monte Mario waar bij het Observatorium een toren is gebouwd om het nulpunt te markeren tot net niet achter de muren van het Vaticaan en de Sint Pieter.
Onderweg beleefden ze allerlei avonturen en ontmoetten ze mensen die op een of andere wijze aan deze lijn gerelateerd waren.
Dat was een bizarre tocht, de lijn is namelijk niet in een rechte weg af te reizen door eenrichtingsverkeer, gebouwen en andere obstakels zoals het Vaticaan. Bij elk punt maakten ze een foto: vanaf de top van de Monte Mario waar bij het Observatorium een toren is gebouwd om het nulpunt te markeren tot net niet achter de muren van het Vaticaan en de Sint Pieter.
Onderweg beleefden ze allerlei avonturen en ontmoetten ze mensen die op een of andere wijze aan deze lijn gerelateerd waren.
Ze kwamen op afgesloten militair grondgebied, waar ze toch even op mochten van soldaat Fabio, via hun contact met Elisa Felicitas Arias, voormalig Director of Time (!) van het Bureau International de Poids et Mesures, kwamen zij contact met Marco Ferruci (hoofd bibliotheek van het Observatorium in Rome) leidde ze rond op de berg, ze woonden een dienst bij in Friese kerk op het Sint-Pietersplein en dronken daarna in een bovenkamertje koffie om zo toegang te verkrijgen tot de tuinen van het Vaticaan, want die lijn loopt daar uiteraard dwars doorheen.
Alle gesprekken zijn opgenomen. Ze zijn in de bibliotheek geweest van het KNIR en hebben aldaar met Janet gezocht naar relevante literatuur. Ze verbleven deze keer echter te kort in Rome om er nog dieper in te duiken. Het is hoog tijd dat ze verder gaan met dit project en daarvoor moeten ze toch echt langere tijd in Rome verblijven.
Alle gesprekken zijn opgenomen. Ze zijn in de bibliotheek geweest van het KNIR en hebben aldaar met Janet gezocht naar relevante literatuur. Ze verbleven deze keer echter te kort in Rome om er nog dieper in te duiken. Het is hoog tijd dat ze verder gaan met dit project en daarvoor moeten ze toch echt langere tijd in Rome verblijven.
Geen enkele vaste waarde om vanuit te vertrekken.
Anouk en Daphne willen verder waar ze vorige keer zijn gebleven. Er werd in 1870 op de top van de Monte Mario een toren gebouwd om het nulpunt letterlijk vaste vorm te geven. Deze meridiaan van Rome loopt door het Monte Mario Observatorium en was ca. 100 jaar als nullijn in gebruik bij Italiaanse cartografen. De nulmeridiaan van Rome bevindt zich op 12° 27' 8.4″ oosterlengte ten opzichte van de thans geldende wereldstandaard.
Na hun vorige bezoek kwamen ze erachter dat er verrassend genoeg verschillende coördinaten worden gehanteerd m.b.t. de Primo Meridiano. Welke de juiste zijn, is toen niet duidelijk geworden. Op het torentje op de Monte Mario staan coördinaten vermeld, maar het lijkt zelf niet op die exacte plek te staan. Ook blijkt er een correctie te zijn doorgevoerd door het IERS op de internationale meridiaanstandaard, maar hoe pas je die toe? En is die toegepast op het bordje naast het torentje, dat trouwens ook blijkt te zijn afgebroken en opnieuw opgetrokken i.v.m. de bouw van een fort. Staat die wel goed? Geen enkele vaste waarde om vanuit te vertrekken.
Er zijn dus nog veel gesprekken te voeren en losse eindjes vast te knopen. o.a. met het Secchi genootschap, met de wetenschappers van het observatorium, een vertegenwoordiger van het Vaticaan (de Paus?).
Na hun vorige bezoek kwamen ze erachter dat er verrassend genoeg verschillende coördinaten worden gehanteerd m.b.t. de Primo Meridiano. Welke de juiste zijn, is toen niet duidelijk geworden. Op het torentje op de Monte Mario staan coördinaten vermeld, maar het lijkt zelf niet op die exacte plek te staan. Ook blijkt er een correctie te zijn doorgevoerd door het IERS op de internationale meridiaanstandaard, maar hoe pas je die toe? En is die toegepast op het bordje naast het torentje, dat trouwens ook blijkt te zijn afgebroken en opnieuw opgetrokken i.v.m. de bouw van een fort. Staat die wel goed? Geen enkele vaste waarde om vanuit te vertrekken.
Er zijn dus nog veel gesprekken te voeren en losse eindjes vast te knopen. o.a. met het Secchi genootschap, met de wetenschappers van het observatorium, een vertegenwoordiger van het Vaticaan (de Paus?).
