Wanneer je rondom de aarde reist, ontkom je er niet aan: uiteindelijk verlies je een hele dag óf je wint er een. Dit vreemde fenomeen werd voor het eerst aan den lijve ondervonden toen de leden van de expeditie van Fernão de Magelhães na de eerste reis rondom de wereld terugkeerden in Spanje (1522). In het scheepslogboek dat werd bijgehouden door Antonio Pigafetta, bleek het bij aankomst een dag eerder te zijn dan op het vaste land: er was een dag verdwenen.
In 'de Verwarring van Antonio Pigafetta’ maken Anouk de l’Ecluse en Daphne de Vries een reis langs uiteenlopende zaken die te maken hebben met de internationale datumgrens; de imaginaire lijn die twee opeenvolgende kalenderdagen van elkaar scheidt.
Ze besluiten de datumgrens te onderzoeken en stuiten daarbij op een probleem: er is geen internationale overeenkomst die bepaalt waar deze lijn precies ligt. Dit gegeven vormt het startpunt van een avontuurlijke zoektocht.
Ze reizen af naar Parijs en spreken daar de Director of Time die bepaalt hoe lang een seconde duurt. Ze gaan naar Antwerpen om de eerste globe te bezichtigen waar de datumgrens op genoteerd staat en ze spreken cartografen, natuurkundigen, schrijvers, filosofen, wiskundigen, historici en zeelieden over de datumgrens bezien vanuit al die vakgebieden. Maar ook steden als Rome, Luxor en Greenwich zullen worden bezocht, plekken waar de nulmeridiaan gelopen heeft, waar de dag ooit begon. Zo passeren eeuwen geschiedenis de revue en komt een imaginaire lijn tot leven die een grotere rol speelt in het mechaniek van de wereld dan waar een ieder dagelijks bij stilstaat.
Op dit moment richten ze zich op de allereerste visualisatie van de nulmeridiaan van Rome: de Circulus Urbanianus op de globe die rond 1645 werd vervaardigd door cartograaf Michael van Langren. Die lijn wil Bureau Merkwaardig tot leven brengen d.m.v. een ontwerpend onderzoek dat zal resulteren in een digitaal platform dat de bezoeker langs de nulmeridiaan voert en aan de hand van geluidsfragmenten, visualisaties en interessante culturele, politieke en historische wetenswaardigheden een niet alledaagse virtuele wandeling dwars door het historische hart van Rome oplevert.
Dat was een bizarre tocht, de lijn is namelijk niet in een rechte weg af te reizen door eenrichtingsverkeer, gebouwen en andere obstakels zoals het Vaticaan. Bij elk punt maakten ze een foto: vanaf de top van de Monte Mario waar bij het Observatorium een toren is gebouwd om het nulpunt te markeren tot net niet achter de muren van het Vaticaan en de Sint Pieter.
Onderweg beleefden ze allerlei avonturen en ontmoetten ze mensen die op een of andere wijze aan deze lijn gerelateerd waren.
Alle gesprekken zijn opgenomen. Ze zijn in de bibliotheek geweest van het KNIR en hebben aldaar met Janet gezocht naar relevante literatuur. Ze verbleven deze keer echter te kort in Rome om er nog dieper in te duiken. Het is hoog tijd dat ze verder gaan met dit project en daarvoor moeten ze toch echt langere tijd in Rome verblijven.
Na hun vorige bezoek kwamen ze erachter dat er verrassend genoeg verschillende coördinaten worden gehanteerd m.b.t. de Primo Meridiano. Welke de juiste zijn, is toen niet duidelijk geworden. Op het torentje op de Monte Mario staan coördinaten vermeld, maar het lijkt zelf niet op die exacte plek te staan. Ook blijkt er een correctie te zijn doorgevoerd door het IERS op de internationale meridiaanstandaard, maar hoe pas je die toe? En is die toegepast op het bordje naast het torentje, dat trouwens ook blijkt te zijn afgebroken en opnieuw opgetrokken i.v.m. de bouw van een fort. Staat die wel goed? Geen enkele vaste waarde om vanuit te vertrekken.
Er zijn dus nog veel gesprekken te voeren en losse eindjes vast te knopen. o.a. met het Secchi genootschap, met de wetenschappers van het observatorium, een vertegenwoordiger van het Vaticaan (de Paus?).
